Toetsen en toetsmatrijs ontwerpen met behulp van een taxonomie

✍️ Wat betekent dit eigenlijk?

Als docent wil je toetsen wat studenten geleerd hebben, en dat moet natuurlijk aansluiten bij je leerdoelen. Daarvoor gebruik je een toetsmatrijs en vaak een taxonomie.

🔢 Wat is een toetsmatrijs?

Een toetsmatrijs is een schema waarin je koppelt:

• Welke leerdoelen worden getoetst
• Op welk niveau van de taxonomie van Bloom (bijv. kennis, toepassen, analyseren)
• Hoeveel vragen of punten aan elk leerdoel gekoppeld zijn
• Welk type vragen er worden gebruikt (bijvoorbeeld open, meerkeuze)
• Hoeveel punten je eraan geeft

Waarom is een toetsmatrijs belangrijk?

1. Zorgt voor een goede dekking van de leerstof (alles komt aan bod in verhouding tot het belang).
2. Maakt toetsen eerlijker en transparanter.
3. Helpt bij het analyseren van de toets achteraf: wat ging goed, wat niet?
4. Geeft houvast bij het maken van toetsvragen.

Het helpt je toetsen eerlijk en doordacht te maken. Zo voorkom je dat je onbedoeld alleen kennis toetst.

🧠 Wat is een taxonomie?

Een taxonomie is een indeling van denk- en leerniveaus. De bekendste is die van Bloom. Deze helpt je bepalen hoe diepgaand je iets toetst.

1. Onthouden – feiten reproduceren
2. Begrijpen – uitleggen in eigen woorden
3. Toepassen – iets doen met de kennis
4. Analyseren – verbanden herkennen
5. Evalueren – afwegingen maken, oordelen
6. Creëren – iets nieuws maken

Met deze niveaus toets je niet alleen feitenkennis, maar ook inzicht, toepassing en creativiteit.

🛠️ Hoe gebruik je dit samen?

Stel je hebt het leerdoel: "Student kan een databasequery schrijven op basis van een probleemstelling."

In je toetsmatrijs zou je dan zetten:

1. Leerdoel: Databasequery schrijven
2. Taxonomieniveau: Toepassen
3. Aantal vragen: 2
4. Totaal aantal punten: 10

Zo maak je een toets die gericht, eerlijk en in balans is met je onderwijs.

Voorbeeld van een toetsmatrijs

Leerdoel	Niveau Bloom	Aantal vragen	Vraagtype
Werken met loops	Toepassen	3	Meerkeuze
Arrays manipuleren	Analyseren	2	Open vraag
Programmeerfout opsporen	Evalueren	1	Casus-opdracht